Mors alfabesi, kullandığımız alfabelerin kısa ve uzun sinyallerden oluşan kodlara dönüştürülmüş halidir. Bu sinyaller iletişimde kullanılacak olan yönteme göre oluşturulur.
Mesela bir fener ile iletişim sağlanacak ise kısa ve uzun aralıklarla fenerin yakılıp sönmesi ile, ses çıkaran bir cihaz ile iletişim sağlanacaksa aynı şekilde kısa ve uzun aralıklarla ses çıkarmasıyla veya engelli bireylerin de kullandığı gibi göz kapaklarınızı açıp kapatarak dahi mors dilinde iletişim sağlanabilir.
En eski iletişim araçlarından biri olan telgraf iletişiminde de mors alfabesi kullanılır. Telgrafın çalışma mantığı gereği (en alttaki videoda telgrafın nasıl çalıştığını bulabilirsiniz) iletmek istediğiniz mesajların tamamını anlaşılır bir şekilde iletmek istiyorsanız elinizde mors alfabesinden başka pek bir seçeceğiniz bulunmuyor.
Alttaki resimde de gördüğünüz gibi alfabedeki harflerin karşılığı olarak kısa ve uzun çizgiler var. Her bir harf ve rakam için farklı bir iz vardır.
Mors Alfabesinin Kullanımı
- Sinyalleri dinlemeye başlayın ve sinyalin uzunluğuna göre kaleminizi bir alt kademeye indirin
- Kısa sinyallerde önce aşağı sonra sola
- Uzun sinyallerde önce aşağı sonra sağa doğru hareket edin
- Örneğin bir uzun iki kısa sinyal için; ilk sinyal olan uzun sinyali duyunca önce aşağı ve sağa doğru kaydırınız. Şu anda T harfinde olmanız gerekmektedir
- Daha sonra iki kısa sinyal için iki kez aşağı ve sola doğru gidilmesi gerekmektedir
- Yani önce N daha sonra D harfini elde etmeniz gerekiyor
- Bir uzun ve iki kısa sinyalin karşılığı olan D harfi not alınıp diğer sinyaller dinlenmeye devam edilir
Sistem genel olarak Mors alfabesi olarak adlandırılsa da uygulamada İngiliz alfabesi ve buna bağlı noktalama işaretlerini ifade etmek için iki farklı tür mors kodu kullanılmaktadır. Bunların birincisi olan Amerikan Mors Alfabesi, genellikle telgraf sistemlerinde kullanılırken, Uluslararası Mors Alfabesi ise araları görmezden gelerek sadece kısa ve uzun sinyallere göre çalışır.
Telgraf şirketleri mesajların uzunluğundan şikayetçiydi. Bunun üzerine 5 koddan oluşan kısaltmalar geliştirildi.
Örneğin;
AYYLU : Mesaj düzgün anlaşılamadı, tekrar gönderin
LIOUY : Neden soruma cevap vermediniz?
Bu örneğimizde de esir alınan bir askerin düşman askerler tarafında zorla canlı yayına çıkartıldığında canlı yayında gözlerini kullanarak mors alfabesinde işkence gördüğünü ülkesine anlatmasını görebilirsiniz.
Alfabede de gördüğünüz gibi Türkçe ve diğer yabancı dillerde kullanılan özel harfler bulunmuyor, bu yüzden ŞEHİRDEN UZAĞA yerine SEHİRDEN UZAGA şeklinde mesajımızı iletebiliyoruz sadece.